DE INZICHTEN – HET IS OKE OM NIET OKE TE ZIJN

Elke Van Hoof in ‘De Inzichten’ op Eén.  

Inzicht #1. Het is oké om niet oké te zijn. 

In het vierde seizoen van ‘De inzichten’ ontvangt presentator Nic Balthazar elke week een inspirerende gast in het Brusselse Hortahuis. Deze maand schuift professor, klinisch psycholoog en voorzitter van de werkgroep ‘mentale impact van COVID-19’ Elke Van Hoof mee aan tafel, die haar levensopvattingen ontvouwt vanuit haar professionele positie én persoonlijke ervaring. “Ik leef op het scherp van de snee, maar sinds corona ben ik zeer selectief in mijn energiehuishouding. Wat geeft me energie, waar wil ik geen tijd meer aan verspillen? Waar ik vroeger soms afwachtte om de lieve vrede te bewaren, trek ik vandaag sneller de streep.” Een blik op de 5 inzichten van Elke Van Hoof. 

‘Goed’. Dat is het antwoord dat je kan verwachten als je een vriend, collega of familielid vraagt hoe het gaat. Zélfs wanneer de persoon in kwestie zich niet zo voelt, wat in coronatijden niet verwonderlijk is. Hoe komt het dat, in een tijd waarin iedereen de mond vol heeft van welbevinden, we onze onbehaaglijke gevoelens onder tafel schuiven? Waarom heerst er zo’n taboe rond vertellen dat je niet lekker in je vel zit? Elke Van Hoof over waarom het oké is om niet oké te zijn. 

Welbevinden: een mes dat snijdt langs twee kanten

‘Het is oké om niet oké te zijn’: een inzicht dat uitblinkt in eenvoud, maar waar we als maatschappij moeite mee hebben. Terwijl je ons welbevinden net kan beschouwen als een medaille met twee zijden: je kan pas genieten van positieve emoties, als je ook de negatieve erkent. Die gevoelens van onwelbevinden zijn een reflectie van de moeite om ons aan te passen aan de context waarin we leven. Sinds de jaren 2000 en de opkomst van het world wide web, doorlopen we een fase van waanzinnige maatschappelijke disruptie. Een veranderingsvloed die vraagt om grote aanpassingen, waar we als mens moeite mee hebben.  

Die melancholiedepressie is niets nieuws: historica Anna Katharina Schaffner merkte deze al op tijdens de renaissance. Met de val van het feodaal stelsel moest de hogere klasse zich aanpassen aan de nieuwe ontwikkelingen waarbij ze in weemoed terugblikten op wat ze moesten afstaan. Die gevoelens van onvervuld verlangen verschijnen in golven doorheen onze evolutie. In plaats van ze te medicaliseren, bekijken we ze beter als een aanpassingsprobleem dat een-op-een verbonden is met ons bestaan.

Elke Van Hoof over onwelbevinden en het gebrek aan taal 

Niet oké zijn is dus van alle tijden. Het probleem vandaag? We hebben in onze maatschappij geen taal ter beschikking om te zeggen dat het niet goed gaat. Hoe kan je inzetten op werkhervatting en participatie, als je de taal niet hebt om uit te drukken dat het niet oké gaat? Mensen met een burn-out die stapje voor stapje de afgrond induiken, jongeren met mentale problemen die niet weten waar ze terechtkunnen, … 

Vaardigheidstrainingen en life skills aanscherpen, is dan een must: enerzijds om te leren omgaan met de onrust van het kwetsbaar opstellen, anderzijds om de klachten te leren benoemen. Zeggen dat je je niet oké voelt, gaat immers in tegen alle verwachtingen. En als het niet goed gaat, wat zeg je dan? Op welke obstakels bots je en hoe kan je ze omschrijven? Het moedigste wat we als mens kunnen doen, is hulp vragen op momenten waarop we zelf geen perspectief meer zien. Dat is een gedeelde verantwoordelijkheid: het is aan ieder van ons om aan te geven dat het niet oké is. Die vaardigheden trainen, is daarbij een grote stap voorwaarts. 

“Zeggen dat het niet goed gaat, is een spannend gebeuren. Je kwetsbaar opstellen, je klachten benoemen, een toestroom verwerken van ongevraagde adviezen, … Om die drempels over te gaan, moeten we belangrijke vaardigheden aanleren en aanscherpen.” – Elke Van Hoof

Meer inzichten rond stress, burn-out en werkhervatting? Volg Elke Van Hoof op LinkedIn en Facebook en blijf up-to-date!